Bybelvertaling in Afrikaans vier 90 jaar

by | Aug 30, 2023 | Afrikaans tuisblad, Algemene inligting

Die proses van die Bybelvertaling in Afrikaans het oor ‘n tydperk van ongeveer 60 jaar verloop vandat die idee in 1872 uitgespreek is tot en met die amptelike bekendstelling  van die Afrikaanse Bybel in 1933. Die geskiedenis van die Afrikaanse Bybelvertaling hou nou verband met die stryd om Afrikaans en sou ‘n belangrike rol speel in die standaardisering van Afrikaans.

Die eerste stukkie van die Bybel wat in Afrikaans vertaal is, is die Evangelie van Markus wat deur CP Hoogenhout gedoen is.  Arnoldus Pannevis het in 1872 die eerste pleidooi vir die vertaling van die Bybel in Afrikaans gelewer. In 1874 het Pannevis sy pleidooi opgevolg met ‘n direkte skrywe aan die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap. Die kwessie is op ‘n predikante-konferensie in Julie 1875 bespreek, waar dit teenstand ondervind het. Dit het egter gelei tot die stigting van die Genootskap van Regte Afrikaners, en uiteindelik die volledige vertaling van die Bybel in Afrikaans. Lank voor die 1933-vertaling het CP Hoogenhout en SJ du Toit reeds verskeie Bybelgedeeltes vertaal soos byvoorbeeld Genesis in 1893, Mattheus in 1895, Openbaring in 1897, Hooglied in 1905, Psalms in 1907 en Markus in 1908.

In 1914 het BB Keet ‘n lesing gegee oor  ‘Die Bybel in Afrikaans’.  Hierna volg daar die publikasie van ‘n proefuitgawe in 1922. Die vertalers was Keet, JD du Toit, TB Muller, BB Keet, F Postma, GBA Gerdener en NJ van der Merwe wat die Nederlandse Bybel wou verafrikaans. Met die verskyning van die eerste proefuitgawe van Die Vier Evangelies en Die Psalms in 1922 was die reaksie besonder negatief. Die gevoel was dat die taal te ‘plat’ was en dit is selfs ‘stompstert-Nederlands’ genoem.

Vanaf 1923 het die vertalers voltyds aan die vertaling gewerk en dit uit die oorspronklike Hebreeus en Grieks gedoen. JD du Toit (Totius) het aan die Ou Testament gewerk, JD Kestell aan die Nuwe Testament en hulle het later hulp verkry van BB Keet, HCM Fourie en EE van Rooyen. Taalkundige advies is bekom van die ZA Akademie danksy insette van JJ Smith, DF Malherbe, TH le Roux en SPE Boshoff. Op Sondag, 27 Augustus 1933, is die Afrikaanse Bybel amptelik en feestelik aanvaar dwarsdeur die land.

Bron
Die Storie van Afrikaans uit Europa en Afrika Deel 2, WAM Carstens & EH Raidt, Protea Boekhuis Pretoria 2019